Yabancılar ve göç hukuku, yabancı uyruklu kişilerin bir ülkede bulunma ve ikamet etme koşullarını, göçmenlerin haklarını ve yükümlülüklerini, sığınma ve iltica süreçlerini düzenleyen hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, uluslararası hukuk normları ve ülkelerin iç hukuk düzenlemeleri çerçevesinde şekillenir.

Yabancılar ve Göç Hukukunun Kapsamı

  1. Yabancıların Hukuki Durumu:
    • Yabancı uyruklu kişilerin ülkeye giriş, çıkış ve ikamet koşulları.
    • Oturma ve çalışma izinleri, vize işlemleri.
  2. Vatandaşlık Hukuku:
    • Vatandaşlık kazanma ve kaybetme yolları.
    • Çifte vatandaşlık ve vatandaşlıktan çıkarılma süreçleri.
  3. Sığınma ve İltica:
    • Mültecilerin ve sığınmacıların hukuki statüsü.
    • İltica başvuru süreçleri ve mülteci hakları.
    • Geri gönderme yasağı (non-refoulement) ilkesi.
  4. Göç Yönetimi:
    • Göç politikaları ve yönetimi.
    • Yasadışı göçle mücadele, sınır kontrolleri ve geri dönüş politikaları.
    • Göçmenlerin entegrasyonu ve sosyal uyumu.
  5. Uluslararası Koruma:
    • İnsan ticareti ve kaçakçılığıyla mücadele.
    • Uluslararası anlaşmalar ve işbirliği.

Yabancılar ve Göç Hukukunun Temel İlkeleri

  1. İnsan Haklarına Saygı:
    • Yabancıların ve göçmenlerin temel insan haklarına saygı gösterilmesi.
    • Ayrımcılığa karşı koruma.
  2. Uluslararası İşbirliği:
    • Göç ve sığınma konularında uluslararası işbirliği ve dayanışma.
  3. Eşit Muamele İlkesi:
    • Yabancıların ve vatandaşların belirli haklar konusunda eşit muamele görmesi.
  4. Hukuki Güvence ve Şeffaflık:
    • Göç ve iltica süreçlerinin hukuka uygun, şeffaf ve adil bir şekilde yürütülmesi.

Türkiye’de Yabancılar ve Göç Hukuku

Türkiye’de yabancılar ve göç hukuku, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun, Türkiye’ye giriş, çıkış, ikamet ve uluslararası koruma süreçleriyle ilgili hükümleri içerir. Ayrıca, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, yabancılar ve göçmenlerle ilgili işlemleri yürütmekle yetkili kurumdur.

Temel Düzenlemeler ve Kurumlar

  1. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK):
    • Yabancıların Türkiye’ye giriş ve çıkış şartları.
    • İkamet izinleri ve süreleri.
    • Uluslararası koruma ve mülteci statüsü.
  2. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü:
    • Göç ve sığınma politikalarının uygulanmasından sorumlu kurum.
    • Yabancılara yönelik hizmetlerin koordinasyonu ve yönetimi.
  3. Uluslararası Anlaşmalar:
    • Türkiye’nin taraf olduğu mülteci ve insan hakları sözleşmeleri.
    • 1951 Mülteci Sözleşmesi ve 1967 Protokolü.

Göçmenlerin Hakları ve Yükümlülükleri

  1. Temel Haklar:
    • Barınma, eğitim, sağlık hizmetlerine erişim.
    • Aile birleşimi hakkı.
  2. Yükümlülükler:
    • Yasalara ve düzenlemelere uyma.
    • İkamet izinlerinin süresinde yenilenmesi.

Yabancılar ve göç hukuku, hem bireylerin haklarını koruma hem de ülke güvenliği ve kamu düzenini sağlama arasında bir denge kurmayı amaçlar. Bu nedenle, sürekli olarak güncellenen ve gelişen bir hukuk dalıdır.