Nafaka Artırım Davası Nasıl Açılır? | 2025 Güncel Hukuki Rehber Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka; boşanma sürecinde veya boşanma sonrasında, ekonomik olarak zor duruma düşen eşe ya da çocuğa verilen mali destektir. Nafaka, hem eşin hem de çocuğun yaşam standartlarının korunması ve sosyal güvenliğinin sağlanması amacıyla hukuki olarak düzenlenmiştir. Nafaka türleri şunlardır:
1. Yoksulluk Nafakası:
Boşanma sonucunda mali açıdan zayıf duruma düşecek olan eş lehine, diğer eşin mali gücü oranında ödenen nafakadır. Süresiz olabilir.
2. İştirak Nafakası:
Boşanma sonrasında çocuğun bakım, eğitim, sağlık ve genel ihtiyaçlarını karşılamak üzere çocuğun velayetini almayan eşin ödediği nafakadır.
3. Tedbir Nafakası:
Boşanma davası sürerken geçici olarak eşin ve/veya çocuğun korunması amacıyla hükmedilen nafakadır.
4. Yardım Nafakası:
Kan hısımlığı çerçevesinde, maddi durumu iyi olan yakın akrabaların, yoksul durumda olan akrabalarına yardım yükümlülüğü kapsamında düzenlenir.
Yoksulluk ve iştirak nafakası, boşanma sonrası en sık uygulanan nafaka türleridir ve ekonomik koşullara göre zamanla yetersiz hale gelebilir. Bu durumda nafaka miktarının artırılması hukuken mümkündür.
Nafaka Artırım Davası Nedir?
Nafaka artırım davası, mahkeme tarafından daha önce hükmedilmiş olan nafaka miktarının günün ekonomik şartlarına uygun hale getirilmesi için açılan bir dava türüdür. Bu dava, nafaka alacaklısı tarafından, nafaka borçlusunun gelirinin artması ya da yaşam şartlarının değişmesi gibi nedenlerle açılabilir.
Mahkeme, mevcut nafaka miktarının nafaka alacaklısı ve/veya çocuğun ihtiyaçlarını karşılayamadığı kanaatine varırsa, nafakayı artırır. Bu artış, dava tarihinden itibaren geçerli olur ve geçmişe dönük farklar da istenebilir.
Nafaka Artırım Davası Hangi Durumlarda Açılabilir?
Bir nafaka artırım davası açılabilmesi için öncelikle daha önce verilmiş bir nafaka kararının olması gerekir. Bu karar kesinleşmiş olmalı ve taraflar arasında geçerliliğini koruyor olmalıdır.
Aşağıdaki durumlar, nafaka artırım davası açmak için geçerli gerekçelerdir:
-
Enflasyon oranlarının yüksek olması ve temel yaşam giderlerinin artması
-
Çocuğun eğitim, sağlık ve sosyal giderlerinde artış meydana gelmesi
-
Nafaka borçlusunun gelirinin artması, yeni bir işe girmesi veya mal edinmesi
-
Nafaka alacaklısının ekonomik koşullarının ağırlaşması, işsiz kalması veya sağlık problemleri yaşaması
-
Nafaka borçlusunun nafaka ödemesini küçük göstermek adına gelirini gizlemesi ve sonradan bu durumun tespit edilmesi
Bu durumlar mahkemeye belgelerle ve gerekirse tanıklarla sunularak ispatlanmalıdır.
Nafaka Artırım Davası Nasıl Açılır?
Nafaka artırım davası, Aile Mahkemesi’nde açılır. Yetkili mahkeme, nafaka alacaklısının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesidir. Davanın açılması için izlenmesi gereken aşamalar şu şekildedir:
1. Dilekçenin Hazırlanması
Dava dilekçesinde; önceki nafaka kararına atıfta bulunulmalı, mevcut nafakanın yetersiz kaldığı ayrıntılı olarak açıklanmalı ve artırıma neden olan maddi ve sosyal koşullar somut bir şekilde anlatılmalıdır. Delil olarak kullanılacak belgeler de dilekçeye eklenmelidir.
2. Dava Açılışı
Hazırlanan dava dilekçesi ve ekleri, nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi’ne sunularak dava resmi olarak başlatılır. Dava harcı ve gider avansı mahkeme veznesine yatırılır.
3. Tarafların Bilgilendirilmesi
Mahkeme, davalıya (nafaka borçlusuna) dilekçeyi tebliğ eder ve savunma hakkı tanır. Davalı da nafaka artırımına itiraz edebilir ve kendi mali durumu ile ilgili savunmasını yapar.
4. Delillerin Toplanması
Mahkeme, tarafların gelir durumlarına ilişkin resmi belgeleri talep eder. Gelir belgeleri, SGK kayıtları, vergi beyannameleri, banka dökümleri, mal varlığı kayıtları ve gerekirse tanık beyanları incelenir.
Çocuğa ait eğitim giderleri, sağlık harcamaları, fatura örnekleri, okul masrafları ve velayet altındaki çocuk varsa onun ihtiyaçlarını gösteren belgeler de sunulmalıdır.
5. Karar Verilmesi
Tüm deliller değerlendirildikten sonra hâkim, nafakanın artırılmasına karar verebilir. Karar, dava tarihinden itibaren geçerli olur. Bu durumda nafaka borçlusu, mahkeme kararında belirtilen tarihten itibaren artırılmış nafakayı ödemekle yükümlüdür.
Nafaka Artırım Davasında Gerekli Belgeler
-
Önceki nafaka kararının mahkeme ilamı
-
Gelir durumunu gösteren belgeler (maaş bordrosu, vergi levhası, kira gelirleri vs.)
-
Enflasyon verileri ve temel gider artışlarını gösteren raporlar
-
Çocuğa ait okul, sağlık ve yaşam gider belgeleri
-
Mal varlığı kayıtları
-
Tanık listesi (gerekliyse)
Mahkemenin Dikkate Aldığı Kriterler
Nafaka artırım talebini değerlendiren mahkeme şu kriterleri göz önünde bulundurur:
-
Nafaka borçlusunun mevcut gelir durumu ve mal varlığı
-
Nafaka alacaklısının geçim şartları ve ihtiyaç düzeyi
-
Çocuğun yaşı, eğitimi, sağlık durumu ve sosyal ihtiyaçları
-
Güncel ekonomik veriler ve yaşam koşulları
-
Daha önceki nafaka miktarının yeterli olup olmadığı
Bu kıstaslar ışığında mahkeme, hakkaniyete uygun bir şekilde yeni nafaka miktarını belirler.
Nafaka Artırım Davası Ne Kadar Sürer?
Nafaka artırım davaları, genellikle 3 ila 6 ay arasında sonuçlanmaktadır. Ancak davanın karmaşıklığı, tarafların işbirliği, delil durumu ve mahkeme yoğunluğu gibi etkenler sürece doğrudan etki eder.
Geriye Dönük Nafaka Artırımı Mümkün müdür?
Evet. Nafaka artırım kararı, dava tarihinden itibaren geçerli olur. Bu nedenle dava süresince geçen zamanda ödenmiş olan nafakaların farkı da geriye dönük olarak talep edilebilir.
Avukatla Süreci Yürütmenin Önemi
Nafaka artırım davaları, delil sunumu ve ispat yükümlülüğü açısından hassas bir süreçtir. Sürecin doğru yönetilmemesi, davanın reddine veya uzun süreli yargılamaya neden olabilir. Bu nedenle uzman bir aile hukuku avukatı ile çalışmak büyük avantaj sağlar.
Emek Başer Hukuk Bürosu olarak:
-
Aile hukukunda uzman avukat kadromuzla nafaka davalarında etkili strateji geliştiriyoruz.
-
Gelir tespiti, sosyal inceleme, mahkeme süreci yönetimi gibi tüm aşamalarda müvekkillerimizin yanındayız.
-
İstanbul, Kocaeli ve özellikle Gebze ve tüm Türkiye’ de yüzlerce nafaka davasını başarıyla tamamladık.
Sonuç
Hayat şartları her geçen gün değişmekte ve nafaka miktarları bu değişime ayak uyduramayabilir. Bu nedenle, hak kaybı yaşamamak adına nafaka artırım davası açmak hukuki bir haktır ve doğru yürütülmelidir.
Nafakanızın günümüz şartlarına uygun hale getirilmesi için profesyonel destek almak istiyorsanız, Emek Başer Hukuk Bürosu olarak size yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.