İşyerinde Ses Kaydı Almak Suç Mu? Günümüz iş hayatında iş ilişkilerinde yaşanan sorunların ispatı noktasında teknolojik araçlara başvurulması oldukça yaygın hale gelmiştir. Bu bağlamda, işyerinde ses kaydı almak özellikle işçi-işveren uyuşmazlıklarında önemli bir tartışma konusu haline gelmiştir. Ancak, bu durumun Türk Ceza Kanunu (TCK) ve özel hayatın gizliliğini koruyan mevzuatlar açısından hukuka uygunluğu dikkatle değerlendirilmelidir.
1. Ses Kaydının Hukuki Niteliği
Ses kaydı, kişisel veri niteliği taşıyan ve özel hayatın gizliliği kapsamında değerlendirilebilecek bir bilgi olup, belirli şartlar altında alınması ve kullanılması suç teşkil edebilir. Türk Ceza Kanunu’nun 132. ve devamı maddelerinde, haberleşmenin gizliliğini ihlal ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçları düzenlenmiştir.
2. İşyeri Ortamında Ses Kaydı Almanın Hukuki Değerlendirmesi
a. Taraf Olduğunuz Görüşmenin Kaydı
Kişinin tarafı olduğu bir konuşmayı kayda alması, istisnai olarak bazı durumlarda hukuka uygun kabul edilebilir. Yargıtay kararlarına göre, bir kimse kendisine yöneltilen bir haksız fiilin veya suçun ispatı amacıyla, son çare olarak ses kaydı yaparsa, bu kayıt hukuka aykırı sayılamayabilir.
Yargıtay 6. Ceza Dairesi, E. 2012/13044 K. 2013/806:
“…kişinin maruz kaldığı haksızlıkları ispat etmek için, başka bir ispat aracı kalmadığı takdirde, son çare olarak yaptığı ses kaydı hukuka aykırı değildir.”
Ancak burada ölçülülük, gereklilik ve son çare ilkeleri önem arz etmektedir.
b. Tarafı Olunmayan Konuşmaların Kayda Alınması
Kişinin tarafı olmadığı bir konuşmayı izinsiz şekilde kayda alması durumunda, bu eylem açıkça Türk Ceza Kanunu’nun 133. maddesi uyarınca suç teşkil eder.
c. İşverenin İşyerine Kamera veya Ses Sistemi Yerleştirmesi
İşverenin işyerine güvenlik veya iş denetimi amacıyla kamera veya ses kayıt sistemi yerleştirmesi mümkündür; ancak bu durumun çalışanlara önceden bildirilmesi ve ölçülü olması gerekir. Gizli şekilde yapılan ses kaydı, çalışanların özel hayatını ihlal niteliği taşır ve hukuka aykırıdır.
3. İş Mahkemelerinde Delil Olarak Kullanılabilir Mi?
Hukuka aykırı şekilde elde edilen ses kayıtları, genel kural olarak mahkemelerde delil olarak kabul edilmez. Ancak, bazı özel durumlarda (örneğin ağır hakaret, mobbing, tehdit gibi) Yargıtay, bu kayıtların hukuka aykırı olsa da kullanılabileceği yönünde istisnai kararlar vermektedir.
4. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) Kapsamında Değerlendirme
Ses kayıtları, kişisel veri niteliğindedir. Kişinin rızası olmadan alınan bu tür veriler, KVKK’nın 12. maddesi uyarınca veri güvenliğine aykırı sayılmakta ve idari para cezası ile sonuçlanabilmektedir.
Sonuç
İşyeri ortamında ses kaydı almak, her somut olay özelinde değerlendirilmesi gereken bir konudur. Genel olarak:
- Tarafı olduğunuz bir konuşmanın, hak arama amacıyla, son çare olarak ve ölçülülük çerçevesinde kaydedilmesi hukuka uygun sayılabilir.
- Tarafı olmadığınız konuşmaların izinsiz kaydı ise açıkça suçtur.
- İşverenin ses kaydı sistemi kurması, çalışanların önceden bilgilendirilmesi şartıyla ve sadece meşru amaçlarla sınırlı kalmak kaydıyla mümkündür.
Bu tür durumlarda, hem cezai sorumluluk hem de tazminat sorumluluğu doğabileceğinden, hareket edilmeden önce hukuki danışmanlık alınması büyük önem taşır.
Emek & Başer Hukuk Danışmanlık
Hakkınızı biliyoruz, savunuyoruz.